В серии «Нестареющая книга» издан сборник повестей Георгия Краснова «Катăк чĕлĕм»
«Катăк чĕлĕм»
На рассказах и повестях народного писателя Чувашской Республики Георгия Краснова (1937—2012) выросло не одно поколение. Его произведения «Асамлă çăлкуç» (Волшебный родник), «Инçетри сасăсем» (Далекие голоса), «Сарамат пĕкки» (Радуга на рассвете), «Катăк чĕлĕм» (Треснутая трубка), «Çамрăк юланутçăсем» (Юные всадники), «Чипер хĕрача Ксени» (Красивая девочка Ксения) знают и стар и млад. Книголюбы читают их по-прежнему увлеченно, и издания Георгия Васильевича пользуются неизменным читательским спросом.
Об этом свидетельствует и тот факт, что на днях в Чувашском книжном издательстве вышел в свет сборник повестей Георгия Краснова «Катăк чĕлĕм» (Треснутая трубка). Его редактор – О.М. Иванова, художник – А.И. Алексеев. Тираж новинки – 1000 экземпляров. Она подготовлена в серии «Кивелми кĕнеке» (Нестареющая книга) и адресована детям среднего школьного возраста. В ее основу легло издание 1972 года.
Главный герой приключенческой повести «Катăк чĕлĕм» (Треснутая трубка) Сашшук во время игры с друзьями в прятки находит треснутую трубку и забирает ее с собой. Вскоре выясняется, что она может изменить дальнейшую жизнь лесника и его семьи. Какую тайну хранит треснутая трубка? Сашшук во что бы то ни стало решает все узнать до конца.
Кроме этого в сборник вошли повести «Матрос карттусĕ» (Матросская бескозырка) и «Тĕкĕр витĕр» (Сквозь зеркало). Читателя и тут ждут захватывающие истории. В произведении «Матрос карттусĕ» Акулина Мусимовна просит помощи у школьников: она получила письмо, но не может его прочитать, так как оно написано… на польском языке. С этого момента мальчишки и девчонки теряют покой – с каждым днем вопросов становится больше, а найти ответы нелегко.
Повесть «Тĕкĕр витĕр» (Сквозь зеркало) напоминает читателю о том, что порою фантастическое находится ближе, чем мы думаем, и кажется реальнее настоящего. Мальчик Гриша одновременно и удивляет, и пугает своих новых друзей: для чего-то на дне глубокого оврага он разместил зеркала, сам постоянно повторяет слова «Хĕвеçут», «илвеш левĕх». Что же они значат? Ответы на эти и другие вопросы найдутся в книге.
Об авторе
Георгий Васильевич Краснов родился 30 января 1937 года в д. Салугино Ядринского района Чувашской Республики. Выпускник Цивильского сельскохозяйственного техникума, факультета журналистики Московского государственного университета им. М.В. Ломоносова.
Работал главным редактором и заместителем председателя Комитета по телевидению и радиовещанию Совета Министров Чувашской АССР, ответственным секретарем и председателем правления Союза писателей республики, главным редактором литературного журнала «Тăван Атăл». Был преподавателем Чувашского республиканского лицея-интерната им. Г.С. Лебедева, старшим преподавателем Чувашского республиканского института образования, профессором факультета журналистики Чувашского государственного университета им. И.Н. Ульянова.
Лауреат премии комсомола Чувашии им. М. Сеспеля, заслуженный работник культуры Чувашской АССР, народный писатель Чувашской Республики.
Основные издания: «Ĕмĕр тикĕс килмест» (Прожитого не пережить), «Телей патне виçĕ çухрăм» (Три версты до счастья), «Кавар» (Заговор), «Пуçсăр юланутсен эскадронĕ» (Эскадрон всадников без головы), «Сарамат пĕкки» (Радуга на рассвете), «Çĕрле лартнă улмуççи» (Яблоня двух сердец) и др.
ÇĔНĔ КĔНЕКЕ
Мĕнле вăрттăнлăх упрать-ши катăк чĕлĕм?
Георгий Краснов /1937—2012/ чăваш халăх çыравçин кĕнекисене хавхаланса вуласа темиçе ăру çитĕннĕ. Унăн «Асамлă çăлкуç», «Инçетри сасăсем», «Сарамат пĕкки», «Катăк чĕлĕм», «Çамрăк юланутçăсем», «Чипер хĕрача Ксени» тата ытти хайлавĕсене ваттисем те, вăтам çултисем те, ачасем те пĕлеççĕ. Çулсем иртсен те вулакансене кăсăклантарма пăрахмаççĕ, пĕлтерĕшне çухатмаççĕ вĕсем.
Шăпах çак шухăша çирĕплетет те Чăваш кĕнеке издательствинче кун çути курнă çĕнĕ кăларăм — «Катăк чĕлĕм» /тиражĕ — 1000 экземпляр, редакторĕ — Ольга Иванова/. Ăна Георгий Красновăн 1972 çулта тухнă повеçсен пуххине тĕпе хурса хатĕрленĕ. Вăл «Кивелми кĕнеке» ярăмпа пичетленнĕ. Паллă ĕнтĕ, библиотекăсен фончĕсем пуянлансах тăраççĕ, анчах алăран ямасăр шĕкĕлчекен кĕнекесем вăхăт иртнĕçем кивелеççĕ, юрăхсăра тухаççĕ. «Кивелми кĕнеке» ярăм вара чăваш литературин ылтăн çÿпçине кĕнĕ кăларăмсене каллех вулакан патне çитерме пулăшать.
«Катăк чĕлĕм» приключениллĕ повеçри тĕп сăнар Сашшук юлташĕсемпе вылянă чухне ăнсăртран катăк чĕлĕм тупать те ăна хăйĕнпе пĕрле илет. Кĕç арçын ача çĕнĕ хыпар пĕлет — лесникăн тата унăн çемйин пурнăçĕ мĕнле пуласси малашне пĕтĕмпех çав япаларан килет иккен. Мĕнле вăрттăнлăх упрать-ши катăк чĕлĕм? Темле пулсан та тĕрĕслĕхе тупса палăртма тĕв тăвать Сашшук.
Кĕнекене çавăн пекех «Матрос карттусĕ» тата «Тĕкĕр витĕр» повеçсем кĕнĕ. Вулакана кунта та приключениллĕ ĕçсемпе интереслĕ пулăмсем кĕтеççĕ. «Матрос карттусĕнче» Акулина Мусимовна шкул ачисенчен пулăшу ыйтать: вăл аякран çыру илнĕ, анчах мĕнле вуламаллине пĕлмест… ара, ăна полякла çырнă-çке. Çак самантран хастар ачасем канăçа çухатаççĕ — ыйтусем хушăнсах пыраççĕ, хуравĕсене тупма пĕртте çăмăл мар.
«Тĕкĕр витĕр» фантазиллĕ повесть асамлăх чăнлăхпа юнашарах çÿренине аса илтерет тейĕн. Гриша ятлă арçын ача çĕнĕ юлташĕсене пĕр хушăрах шиклентерет те, тĕлĕнтерет те: тарăн çырма тĕпĕнче тем сăлтавпа тĕкĕрсем вырнаçтарса тултарнă вăл, вĕçĕмсĕр «Хĕвеçут», «илвеш левĕх» текелет. Мĕне пĕлтереççĕ-ши ку сăмахсем? Çак тата ытти вăрттăнлăхсен тупсăмне кĕнекепе паллашсан пĕлĕ вулакан.
Ольга АВСТРИЙСКАЯ.
Автор çинчен
Георгий Васильевич Краснов 1937 çулхи кăрлач уйăхĕн 30-мĕшĕнче Етĕрне районĕнчи Йĕрхкасси ялĕнче çуралнă. Çĕрпÿри ял хуçалăх техникумĕнчен, Мускаври М.В.Ломоносов ячĕллĕ патшалăх университечĕн журналистика факультетĕнчен вĕренсе тухнă.
Чăвашрадио тĕп редакторĕ тата Телерадиокомитет председателĕн çумĕ, Писательсен союзĕн правленийĕн яваплă секретарĕ, «Тăван Атăл» журналăн тĕп редакторĕ, Писательсен союзĕн правленийĕн ертÿçи пулнă. Шупашкарти Г.С.Лебедев ячĕллĕ Чăваш наци лицейĕнче ачасене вĕрентнĕ, Вĕрентÿ институтĕнче, И.Н.Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕн журналистика кафедринче ĕçленĕ.
Литературăри çитĕнÿсемшĕн вăл Чăваш комсомолĕн Çеçпĕл Мишши ячĕллĕ премине, «Чăваш АССР культурăн тава тивĕçлĕ ĕçченĕ» хисеплĕ ята тивĕçнĕ. Г.Краснова 1969 çулта СССР Писательсен союзне йышăннă. Ачасемпе çамрăксем валли çырнă паллăрах кĕнекисем: «Асамлă çăлкуç», «Инçетри сасăсем», «Сарамат пĕкки», «Катăк чĕлĕм», «Урапа çинчен ÿксен», «Çамрăк юланутçăсем», «Чипер хĕрача Ксени» тата ыттисем. Çыравçă 2012 çулхи авăн уйăхĕнче çĕре кĕнĕ.